Exproof fan
Exproof (ATEX Belgeli) Kabinli Fan Nedir, Nerede Kullanılır?
Exproof kabinli fanlar, patlayıcı gaz, buhar veya toz ihtimali olan ortamlarda kullanılmak üzere tasarlanmış, özel sertifikalara sahip fanlardır. “Exproof” terimi, “explosion proof” yani “patlamaya dayanıklı” anlamına gelir ve bu fanlar ATEX gibi uluslararası standartlara uygun olarak üretilir. Kabinli yapısı ise fanın dış ortamlardan izole edilmesini sağlayarak hem ses yızalımı hem de fiziksel koruma sağlar.
Nerede Kullanılır?
- Kimya tesisleri
- Boya imalathaneleri
- Tiner, solvent depoları
- Akaryakıt dolum ve depolama alanları
- Un, şeker, tahıl gibi patlayıcı toz bulunan gıda tesisleri
- LPG dolum tesisleri
- Akü şarj odaları
- İlaç ve kozmetik üretim alanları
- Endüstriyel mutfaklarda gaz kaçak riski bulunan bölgeler
Exproof Fanların Yapısı ve Kıvılcım Önleme Yöntemi
Exproof fanlarda kıvılcım oluşmasını engellemek için hem elektriksel hem de mekanik tasarımlar özeldir:
- Motor Yapısı:
- Motorlar genellikle Ex d (alev sızdırmaz) tiptedir.
- İç yapısında standart olarak bakır sargı telleri kullanılır, ancak bu sargılar çevreyle temas etmez.
- Tetiklenebilecek kıvılcımlar motor dışına çıkmaz.
- Fan Kanatları ve Malzeme Seçimi:
- Kanatlar genellikle antistatik malzeme ya da alüminyum, paslanmaz çelik gibi kıvılcım oluşturmayan metallerden yapılır.
- Bazı durumlarda bakır bölgesel koruma plakaları kullanılabilir (nadir, Zone 0 gibi kritik alanlarda).
- Kabin Malzemesi:
- Kabinler genelde galvaniz sac, paslanmaz çelik ya da alüminyum malzeme ile üretilir.
- İçeride taş yünü, cam yünü gibi yızalım malzemeleri kullanılabilir.
- Kabin tasarımı kıvılcımın dışarı çıkmasını engeller.
- Elektrik Bağlantıları:
- Bağlantı kutuları da Exproof özellikli olmalıdır.
- Kablo girişleri, sıkıştırmalı ve patlamaya dayanıklı olacak şekilde tasarlanır.
ATEX Belgesi Nedir?
ATEX, Avrupa Birliği’nin patlayıcı ortamlar için getirdiği zorunlu sertifikasyon sistemidir. Üretici firmalar ekipmanlarının patlama riskine karşı test edilip onaylandığını belgelemek zorundadır. Exproof fanlar bu belgeyle birlikte gelir ve proje sahibine ekipmanın patlama riskine karşı uygun olduğunu garanti eder.
Sonuç
Exproof kabinli fanlar, patlayıcı ortamlar için hayati öneme sahiptir. Doğru malzeme ve sertifikalarla üretilmemiş bir fan kullanmak, hem can hem de mal kaybına neden olabilir. Bu nedenle projelerde mutlaka ATEX belgeli, motoru ve kabini Exproof özellikli fanlar tercih edilmelidir. Seçilen her parçanın (fan, motor, kablo kutusu) uyumlu ve belgelendirilmiş olması yönetmeliklere uygunluk ve iş güvenliği açısından şarttır.
